XXIX Niedziela zwykła roku C
Łk 18,1-8
1. Kontekst
Jezus znajduje się w drodze do Jerozolimy. Naucza tłumy, ale też daje szczególne pouczenia swoim uczniom. Łukasz wprowadza, że ten przykład będzie o modlitwie. Modlitwa w Ewangelii Łukasza: Łk 3,21; 4,42; 6,12; 9,28; 11,1-13; 18,1-14; 22,39-46; 23,46.
2. Lectio
Powiedział im też przypowieść o tym, że zawsze powinni modlić się i nie ustawać: «W pewnym mieście żył sędzia, który Boga się nie bał i nie liczył się z ludźmi. W tym samym mieście żyła wdowa, która przychodziła do niego z prośbą: “Obroń mnie przed moim przeciwnikiem!” Przez pewien czas nie chciał; lecz potem rzekł do siebie: “Chociaż Boga się nie boję ani z ludźmi się nie liczę, to jednak, ponieważ naprzykrza mi się ta wdowa, wezmę ją w obronę, żeby nie przychodziła bez końca i nie zadręczała mnie”». I Pan dodał: «Słuchajcie, co ten niesprawiedliwy sędzia mówi. A Bóg, czyż nie weźmie w obronę swoich wybranych, którzy dniem i nocą wołają do Niego, i czy będzie zwlekał w ich sprawie? Powiadam wam, że prędko weźmie ich w obronę. Czy jednak Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie?»
Jezus opowiada przypowieść, aby zobrazować wytrwałość w modlitwie. Bohaterami przypowieści są sędzia i wdowa. Pomiędzy tymi postaciami zauważa się silny kontrast. Sędzia jest uosobieniem siły a wdowa słabości, niemocy. Instytucja sędziego w Biblii pojawia się już w czasach Mojżesza (Wj 18,3), na sugestię teścia Jetry, Mojżesz mianuje innych sędziów, którzy mają zaprowadzać sprawiedliwość. Sąd organizuje Samuel, później poszczególni królowie (1 Krn 23,4; 26,29). Problem z sędziami przewrotnymi, oni byli piętnowani przez proroków: Iz 10,1nn; Jr 21,21; Jr 30,18. Sędzia ma odzwierciedlać sprawiedliwość Boga: Wj 23,6-8; Pwt 16,19. Daniel („sąd Boży”, „Bóg jest sędzią”) jest sprawiedliwym sędzią w oskarżeniu Zuzanny. Najwyższy Sędzia, czyli ten kto wymierza sprawiedliwość i przywraca dobro w miejsce zła – BÓG: Rdz 30,6; Pwt 32,36; Ps 7,9; 9,5.9; 54,3; 68,6; 72,2; 76,9; 135,14; 140,13. W NT: Dz 10,42; 2 Tm 4,8.
Wdowy pojawiają się w historiach ST: Rdz 38,11; Rt; 1 Krl 17,9; Iz 49,21. U Łukasza występują 4 wdowy (nie licząc Maryi): Łk 2,37 (Anna); 7,12 (wdowa z Nain); 18,3 (wdowa prosząca o pomoc sędziego); 21,3 (uboga wdowa przy skarbonie). W Pwt 10,18 czytamy, że Bóg wymierza sprawiedliwość wdowom. Pwt 14,29 zaleca, iż wdowom jak i sierotom należy pomagać. W Kościele pojawia się „stan wdowi” (1 Tm 5,5). WDOWA JEST SYMBOLEM IZRAELA I KOŚCIOŁA, oblubienicy, która trwa w oczekiwaniu na powrót swego Oblubieńca.
Pojawia się też przeciwnik. Tutaj dotyczy on spraw sądowych (por. Mt 5,25; Łk 12,58). Ale w rzeczywistości odnosi się do największego wroga człowieka, szatana: „Bądźcie trzeźwi! Czuwajcie! Przeciwnik wasz, diabeł, jak lew ryczący krąży szukając kogo pożreć. Mocni w wierze przeciwstawiajcie się jemu” (1P 5,8).
Niesprawiedliwy sędzia ratuje wdowę z powodu stałości jej prośby. A ona prosiła w taki sposób, gdyż: nie miała żadnej innej możliwości, a naprawdę była świadoma zagrożenia przeciwnika! Jeżeli więc nieugięta prośba porusza serce niezbyt uprzejmego człowieka, o ileż bardziej najwyższego Sędziego – Boga, który broni swoich wybranych! Konieczna jednak wiara:
- Przekonanie, że naprawdę potrzebuję/ potrzebujemy pomocy
- Przekonanie, że tylko Bóg może mnie/nas zbawić
3. Meditatio
- Mogę zobaczyć siebie jako ewangeliczną wdowę. Rozpoznaję prawdę o mojej niemocy, słabości. Zauważam zagrożenia, przeciwnika i zwracam się w tym do Najwyższego Sędziego, Pana.
- W niektórych sytuacjach mogę być wezwany do podjęcia zadań sędziego, aby pomagać innym. Czy w miarę mojej możliwości robię wszystko, aby przywracać dobro w miejsce zła, prawdziwą sprawiedliwość opartą na prawdzie, a nie na ludzkich względach?
4. Oratio/Contemplatio: Psalm 9
Chwalę Cię, Panie, całym sercem, opowiadam wszystkie cudowne Twe dzieła.
Cieszyć się będę i radować Tobą, psalm będę śpiewać na cześć Twego imienia, o Najwyższy.
Bo wrogowie moi się cofają, padają, giną sprzed Twego oblicza.
Boś Ty przeprowadził mój sąd i wyrok, zasiadając na tronie – Sędzio sprawiedliwy.
Pan zasiada na wieki, swój tron ustawia, by sądzić.
Sam będzie sądził świat sprawiedliwie, wyda narodom bezstronny wyrok.
Niech Pan będzie ucieczką dla uciśnionego, ucieczką w czasach utrapienia.
Ufają Tobie znający Twe imię, bo nie opuszczasz, Panie, tych, co Cię szukają.
Psalm śpiewajcie Panu, co mieszka na Syjonie, pośród narodów głoście Jego dzieła,
bo mściciel krwi pamięta o ubogich, pamięta, a nie zapomina ich wołania.
Zmiłuj się nade mną, Panie, spójrz, jak mnie poniżają ci, którzy mnie nienawidzą.
Ty, co mnie wyprowadzasz z bram śmierci,
bym głosił całą Twą chwałę w bramach Córy Syjońskiej i weselił się Twoją pomocą.
Poganie wpadli w jamę, którą wykopali; noga ich uwięzła w sidle przez nich zastawionym.
Pan się objawił, sąd przeprowadził, w dzieła rąk swoich uwikła się występny.
Bo ubogi nie pójdzie w zapomnienie na stałe, ufność nieszczęśliwych nigdy ich nie zawiedzie.